NVWA trad niet op tegen giftige bessen
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft vorig jaar nagelaten ernstig vervuilde gojibessen uit de handel te halen. Daarmee hebben consumenten mogelijk aanzienlijke gezondheidsrisico’s gelopen. Dat stellen voedselwaakhond Foodwatch en toxicoloog Martin van den Berg in EenVandaag. De bessen, die bekend staan als gezonde ‘superfood’, bleken zwaar verontreinigd met een veelvoud aan bestrijdingsmiddelen. Van sommige verboden stoffen werd de wettelijke norm 46 tot 55 keer overschreden, zo blijkt uit analyse van de officiële controlegegevens van de NVWA zelf.
br /> Foodwatch kreeg de resultaten in handen door een beroep te doen op de Wet openbaarheid bestuur (Wob). Daaruit blijkt dat de toezichthouder in 2016 dertig monsters van gojibessen, die veelal uit Aziatische landen worden geïmporteerd, onderzocht op de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen. Bij 7 op de 10 monsters werden de wettelijke normen overschreden. Bij één monster werden zelfs 21 verschillende bestrijdingsmiddelen gevonden. Van de illegale stoffen propargiet en carbofuran werden waarden gemeten tot respectievelijk 46 en 55 keer de wettelijke norm. Propargiet is schadelijk voor het zenuwstelsel en wordt in verband gebracht met darmkanker. Carbuforan wordt door de Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA aangemerkt als 'zeer giftig' en kan schade aan het zenuwstelsel en hormoonverstoringen veroorzaken. Bij twee monsters waren de gehaltes bestrijdingsmiddelen zo hoog dat ze een acuut gevaar voor de volksgezondheid vormden, stelt Foodwatch. De organisatie krijgt bijval van toxicoloog Martin van den Berg van de Universiteit Utrecht. “Als je kijkt naar de gehaltes en overschrijdingen van alle bestrijdingsmiddelen en de combinatie ervan en je vergelijkt dat met fipronil in eieren, dan verdwijnt dat hele fipronil-probleem in de marge”, aldus Van den Berg. Hij zegt 'verbijsterd' te zijn door de gemeten waardes. “Die kunnen een acuut gevaar opleveren voor kinderen en baby’s.”
Uit de schappen
De NVWA laat tegenover EenVandaag weten alleen schriftelijke waarschuwingen te hebben uitgedeeld aan de groothandels, supermarkten en importeurs waar vervuilde bessen zijn aangetroffen. De toezichthouder zegt per geval te bekijken of een publiekswaarschuwing nodig is. “In dit geval waren er te veel onzekerheden over de mogelijke schadelijkheid.” Wel erkent de NVWA dat het “achteraf beter was geweest” een melding te maken bij het Europese waarschuwingssysteem, zoals Zweden en Tsjechië vorig jaar wel deden. De dienst zegt dit jaar opnieuw monsters te hebben genomen, maar dat deze nog geanalyseerd moeten worden. Toxicoloog Van den Berg noemt de opstelling van de NVWA 'onbegrijpelijk'. “Ik heb dit soort overschrijdingen nog niet eerder gezien en wat ik schokkend vind is dat deze producten op de markt gehouden zijn.” De toxicoloog pleit er voor alle van buiten Europa geïmporteerde bessen per direct uit de schappen te halen. “We moeten eerst zeker weten dat ze voldoende schoon zijn en dan pas weer toestaan dat dit soort producten bij de consument komt.”
Ook Foodwatch noemt het handelen van de NVWA 'onacceptabel'. “Het is zorgwekkend dat de toezichthouder op de veiligheid van ons voedsel dit weet en niet heeft opgetreden”, aldus campagneleider Corinne Cornelisse. GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet noemt de bevindingen van Foodwatch 'schokkend' en eist opheldering van demissionair minister Edith Schippers van Volksgezondheid.
Bron: EenVandaag - AVROTROS