"Hokjesdenken in de zorg belemmert de genezing van de patiënt"
Zestig procent van de psychiatrische patiënten heeft ook lichamelijke aandoeningen en dertig procent van de patiënten met een lichamelijke aandoening heeft ook psychiatrische problemen. Een blinde vlek in de medische wereld omdat er vooral vanuit specialismen behandeld wordt, volgens Wiepke Cahn, hoogleraar Lichamelijke gezondheid bij psychiatrische aandoeningen bij het UMC Utrecht Hersencentrum. Tijdens haar oratie vandaag, pleit Cahn voor een meer integrale benadering van ziekte – de mens in zijn omgeving “We moeten af van het hokjesdenken. Doordat we niet naar de hele mens kijken, vallen grote groepen mensen tussen de wal en het schip.”
br />In 2016 kostte de gezondheidszorg in Nederland 70 miljard euro, ongeveer 25-30% van de totale overheidsuitgaven. In vergelijking met ons omringende landen geven geeft Nederland meer geld uit aan de behandeling van psychiatrische aandoeningen. Toch lijkt dit zich niet te vertalen in een betere gezondheid van patiënten. Wiepke Cahn: “De gapende kloof tussen lichamelijke en psychische ziektes komt voornamelijk door de manier waarop de zorg op dit moment is ingericht. De scheiding tussen de geestelijke gezondheidszorg en de rest van de medisch specialistische zorg, belemmert de genezing van veel patiënten. We moeten echt af van het hokjesdenken ”
Verwaarlozing
Ook de psychiatrie heeft volgens Wiepke Cahn te weinig aandacht gehad voor de mens als geheel. “De levensverwachting van mensen met een chronische psychiatrische aandoening is met 15-20 jaar is afgenomen. De belangrijkste doodsoorzaken zijn hart- en vaatziekten, maar ook andere lichamelijke aandoeningen zoals diabetes en kanker komen vaker voor bij mensen met een psychiatrische aandoening. Je kunt eigenlijk wel zeggen dat de psychiatrie de lichamelijke gezondheid van patiënten schromelijk heeft verwaarloosd. “
Zorg in de buurt
Cahn ziet op verschillende fronten mogelijkheden om een langer en beter leven voor patiënten te bewerkstelligen. “Onderzoek naar het verbeteren van medicijnbeleid is een must. Daarnaast moeten we inzetten op leefstijl en gedragsverandering. Niet makkelijk, zeker niet als je ziek bent, dus daar is gespecialiseerde ondersteuning bij nodig. Ik denk ook dat het goed is om affiniteit met de psychiatrie te toetsen bij de toelating tot de verschillende opleidingen, te beginnen met de geneeskunde. Het belangrijkste is wel om goed na te denken over een andere organisatie van zorg in Nederland. We moeten de wijk in, de gemeente betrekken, uitkeringsinstanties. Alleen door integratie van de psychiatrie in de rest van hulp- en zorgverlening zal de patiënt beter herstellen en zijn weg vinden binnen een gezondere maatschappij. “