Patiënt veel vaker gehoord bij calamiteiten
Ziekenhuizen leggen bij calamiteiten vaker hun oor te luisteren bij de patiënt. Het aantal naar de inspectie gestuurde calamiteitenrapportages waarbij de patiënt is gehoord, steeg sinds 2013 van 15 naar 70 procent. Dat maakte de IGZ in april bekend op een congres in Göteborg.
align="">‘Sinds 2013 turft de IGZ welke elementen in de rapportages voorkomen. We spreken ziekenhuizen er structureel op aan als het patiëntperspectief ontbreekt’, zegt inspecteur Ian Leistikow. Carla Veldkamp, manager kwaliteit, veiligheid en verantwoording bij Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis, vertelde op het congres hoe en waarom de zes Santeon-ziekenhuizen patiënten bij onderzoeken betrekken. Veldkamp: ‘Het geeft meer diepgang aan het onderzoek en kan de patiënt helpen bij de verwerking.’ De Santeon-ziekenhuizen zijn Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis, Catharina Ziekenhuis, Martini Ziekenhuis, Medisch Spectrum Twente, OLVG en St. Antonius Ziekenhuis.
Veldkamp besprak een aantal knelpunten die ziekenhuizen tegenkomen als ze patiënten betrekken bij een calamiteitenonderzoek. Het eerste punt is tijdsdruk. Het calamiteitenrapport moet binnen 8 weken bij de IGZ liggen. En timing is erg belangrijk in de communicatie met de patiënt of nabestaanden. Vooral als een patiënt erg ziek is of is overleden, is het lastig als het contact al snel moet plaatsvinden. Ook de toon doet ertoe, zegt Veldkamp: ‘Als je net verkeerd zit, maak je het nog erger. Dat maakt de belasting groot voor de onderzoekers die het gesprek aangaan.’
De patiënt of zijn familie kunnen daarnaast een heel andere kijk op het incident hebben dan de zorgprofessionals. Het kan hierbij gaan om verschillen veroorzaakt door het gezichtspunt of kennis, maar ook om een geheugeneffect. Veldkamp: ‘Soms zie je dat de beleving van een patiënt of een staflid wordt beïnvloed door informatie die later is ontvangen. Met een staflid kun je dit bespreken. Maar bij een patiënt of familie komt het dan al snel over alsof je ze niet gelooft.’
Daarnaast heeft de patiënt soms heel andere vragen dan de onderzoekscommissie. Veldkamp: ‘Daarop willen we toch altijd antwoord geven. En het informeren van de patiënt over resultaten van het onderzoek is soms lastiger als blijkt dat het niet om een calamiteit gaat maar om een complicatie, dus om een oorzaak die buiten ieders schuld ligt.’
Eva Nyst
Lees ook:
| Wees open over calamiteitenonderzoek | ||
| Richtlijn voor melden calamiteit | ||
| Lessen uit een calamiteit | ||
| IGZ hoeft gegevens over calamiteiten niet af te staan | ||
| Inspectie: leren van calamiteit | ||
| Dossier Kwaliteit & veiligheid |