Niet aannemen, maar vragen naar ondersteuningsbehoeften: Zelfmanagementondersteuning door verpleegkundigen kan beter aansluiten bij behoefte patiënt
Op woensdag 10 oktober 2018 verdedigt Janet Been-Dahmen, verpleegkundige en docent-onderzoek bij Hogeschool Rotterdam, haar proefschrift: ‘Self-Management Support: a broader perspective on what patients need and nurses could provide’. Deze openbare plechtigheid vindt plaats in de Prof. Andries Queridozaal van het Erasmus MC in Rotterdam.
br />Het promotieonderzoek – onderdeel van het programma NURSE-CC- richt zich op de ondersteuning die professionals kunnen bieden aan patiënten met een chronische aandoening. Deze patiënten staan continu voor de uitdaging om hun dagelijks leven aan te passen aan de lichamelijke, psychologische en sociale consequenties daarvan. Om hen in staat te stellen een actieve rol te spelen bij het managen van hun aandoening, hebben zij ondersteuning van professionals nodig.
Janet Been-Dahmen concludeert in haar onderzoek dat patiënten met een chronische aandoening graag ondersteuning ontvangen die aansluit op hun dagelijks leven. Dat betekent dat de ondersteuning zich niet alleen richt op het medische aspect, maar ook ingaat op de uitdagingen die patiënten ervaren als gevolg van de emotionele en sociale consequenties van hun chronische aandoening.
Ontwikkeling en evaluatie van zelfmanagementinterventies
In het proefschrift worden twee nieuw ontwikkelde zelfmanagementinterventies met een mixed-method design geëvalueerd. Eén van deze interventies is de ‘Reuma-app’ die is ontwikkeld door verpleegkundigen, reumatologen en patiënten. Tweeënveertig procent van de gebruikers gaf aan meer grip op reuma te krijgen door het gebruik van de app. Ook werd binnen het programma NURSE-CC in samenwerking met het Erasmus MC op systematische wijze een hulpmiddel ontwikkeld voor het bieden van verpleegkundige zelfmanagementondersteuning: het Zelfmanagement-Web. Zowel patiënt als professional gaven aan dat deze interventie voor hen van toegevoegde waarde was.
Het succes van interventies
Naast de evaluatie van de twee zelfmanagementinterventies, is ook gekeken naar de momenten waarop interventies succesvol zijn. Gebleken is dat voor het ontwikkelen en handhaven van nieuw gedrag het belangrijk is dat patiënten zelf een gevoel van controle ervaren. Het meest succesvol waren interventies die educatie op maat aanboden wat ze combineerden met positieve bekrachtiging en het aanleren van vaardigheden.