Vechtscheiding valt niet te voorkomen

br />Vandaag overhandigt Andre Rouvoet het advies ''Scheiden zonder Schade'' aan de ministers Dekker en De Jonge (VWS) bij het congres ''Scheiden zonder Schade'' in Den Haag. In reactie op berichten in de media over dit advies stelt Caroline Franssen van de Relatie Academie het volgende: ''De overheid sluit al heel lang de ogen voor de psychiatrische problematiek die ten grondslag ligt aan veel vechtscheidingen” . "Er wordt beleid gevoerd vanuit de illusie dat iedereen in staat en bereid is tot redelijk overleg en het vermogen heeft om de belangen van de anderen voorop te stellen of gelijk te wegen. Veel mensen missen echter die emotionele vaardigheden. Hoeveel water de partner van zo iemand ook bij de wijn doet, er zal altijd een gevecht ontstaan." 

"Onder vechtscheidingen liggen grote emotionele problemen verscholen. Vaak is er sprake van persoonlijkheidsstoornissen zoals narcisme of borderline, waarbij mensen een verminderde empathie en een verminderde gewetensfunctie hebben. Het heeft dus geen enkele zin om die mensen aan te spreken op hun moraal, zoals nu gebeurt in de campagnes rond het voorkomen van vechtscheidingen. Iemand met een verminderde gewetensfunctie zal zich niet anders gaan gedragen als hij op zijn geweten wordt aangesproken. Het is nodig dat de overheid veel meer bescherming biedt aan ouders en kinderen, bijvoorbeeld door te zorgen dat opgelegde omgangsregelingen ook daadwerkelijk uitgevoerd worden. Ouders in vechtscheidingen staan op dit moment machteloos als hun partner weigert om hen de kinderen te laten zien."

Oudercursus
Dat de minister aanstaande ouders een cursus wil aanbieden voor zij een kind krijgen, is een goed idee. Er is in Nederland op de scholen te weinig aandacht voor het leren van de sociale vaardigheden die mannen en vrouwen nodig hebben om een goede relatie te kunnen vormgeven. Goed ouderschap begint bij een gelijkwaardige relatie waarin beide partners rekening met elkaar houden en elkaar ondersteunen. Naast voorlichting over opvoeding (en liefst ook oefenen met kinderen door op te passen en dergelijke) kan zo'n cursus mensen handvatten geven voor goede onderlinge communicatie.

Voorkom vechthuwelijken
De cursus zal echter hooguit vechthuwelijken kunnen voorkomen, als mensen er tijdens de cursus hun relatie verbreken wanneer ze er achter komen dat hun partner niet in staat is tot een stabiele, gelijkwaardige relatie. Omdat mensen zich totaal anders kunnen voordoen dan ze zijn en gewenst gedrag kunnen laten zien, blijkt de ware aard van degene waarmee je een relatie aangaat, echter niet tijdens zo'n cursus maar pas nadat de kinderen geboren zijn. Dan blijkt dat de echtgeno(o)te de partner en kinderen onvoldoende kan steunen (zoals bij ernstige narcistische trekken) of niet in staat is aan kinderen een emotioneel stabiele basis te bieden (zoals bij ernstige borderline-trekken).

Actie van zorgverzekeraars nodig
Als het gaat om preventie van vechtscheidingen, ligt het voor de hand dat de minister ervoor pleit dat relatietherapie weer wordt opgenomen in het basispakket van de zorgverzekering. Scheidende ouders die wel in staat zijn tot gedragsverandering kunnen dan in therapie hun relatie herstellen of leren om op een respectvolle manier uit elkaar te gaan. Als ouders tijdens de intense emotionele processen van de scheiding ondersteuning krijgen, kunnen ze die beter doorstaan en daardoor meer steun bieden aan de kinderen die betrokken zijn bij scheiding.

Actie van de overheid nodig
Rouvoet heeft gelijk dat mensen in een vechtscheiding veel meer hulp nodig hebben dan op dit moment wordt geboden. Er is in het algemeen veel te weinig kennis van het manipulatief gedrag van mensen met persoonlijkheidsstoornissen. Hulpverleners, Raad voor de Kinderbescherming, advocaten en rechters nemen daarom vaak niet de juiste persoon in bescherming. Op dat punt heeft de overheid zelf nog veel werk te doen. Erkennen dat met bepaalde mensen overleg niet mogelijk is en er duidelijke afspraken moeten komen waar de overheid ook bij helpt om die afspraken uit te voeren. Ook is het nodig dat er veel vaker wordt aangestuurd op begeleide omgang en dat daar meer faciliteiten voor komen.

Zo vermindert de werkgever ziekteverzuim bij echtscheiding
Werkgevers hebben er belang bij om werknemers in scheiding ‘op de rit’ te houden. Door geld beschikbaar stellen voor goede begeleiding van hun werknemers die betrokken raken bij scheiding. Caroline Franssen van de Relatie Academie benoemt bovenstaande acties op basis van haar uitgebreide ervaring met het begeleiden van mensen bij het oplossen van relatieproblemen, het vormgeven van respectvolle scheidingen en trajecten met mensen die in een vechtscheiding terecht kwamen.